Bart Boele heeft in zijn column van zaterdag 15 december een eerste voorzichtig stapje gezet richting de verkiezingen van 2014. Zijn advies was duidelijk: laat Velsen Lokaal, LGV en Beryl Dreijer eens met elkaar gaan praten.
• Kansenspel biedt meer mogelijkheden door ‘invloed’ op kiesgedrag bij de landelijke partijen
Die drie partijen zouden nu al goed zijn voor 10 zetels. Volgens Boele kan die combinatie bij de verkiezingen makkelijk meer zijn dan de 14 zetels die Velsen Lokaal behaalde in 2002. Hij onderbouwt zijn voorspelling met zijn gedachte dat het met 10 partijen verdeeld over 33 zetels niet echt werkt.
Hoe zit het ook alweer in elkaar? VVD, PvdA, D66 Velsen, CDA en Groen Links vormen de coalitie met 20 van de 33 zetels. Velsen Lokaal, LGV, SP, Christen Unie en Beryl Dreijer vormen samen de oppositie met 13 zetels. Elke coalitiepartij heeft één wethouder: Arjen Verkaik (VVD), Ronald Vennik (PvdA), Annette Baerveldt (D66 Velsen), Robert te Beest (CDA) en Wim Westerman (Groen Links).
PvdA, SP en CDA waren in 2010 t.o.v. 2006 de belangrijkste verliezers, VVD won oorspronkelijk één zetel maar nam afscheid van Beryl Dreyer. D66 Velsen won 2 zetels en Groen Links bleef (uiteindelijk) gelijk. Ondanks het verlies van PvdA en CDA bleven deze twee partijen toch deel uitmaken van de coalitie omdat de VVD als grootste partij dat zo wilde. Met het naar binnen halen van D66 Velsen en Groen Links kon de aanvankelijke meerderheid van 19 zetels worden gehaald. Velsen Lokaal was de overduidelijke winnaar maar kwam met 2 extra zetels en dus 5 fractieleden toch in de oppositie.
Bart heeft gelijk, met 10 partijen is er nauwelijks sprake van effectief bestuur. Het mag dan allemaal wel democratisch zijn, maar effectief kan het niet genoemd worden. De politieke verhoudingen binnen de coalitie laten teveel verschillen zien, maar geen enkele partij laat zijn wethouder makkelijk vallen en ook onderling wordt maar al te vaak van tevoren afgesproken om de visie van B&W in zijn ’totaal’ dan maar’ te volgen. In de debatten, stemverklaringen en het stemgedrag is dit ‘gerommel’ maar al te vaak terug te vinden.
Maar is de analyse van Bart zo eenvoudig? Ik denk het niet. Laten we eens kijken naar wat er zoal zou kunnen gebeuren. Zou de PvdA 6 zetels kunnen scoren en dus profiteren van het huidige landelijke politieke ‘klimaat’? Is het denkbaar dat de VVD om diezelfde redenen met niet meer dan 2 of 3 zetels in de raad terugkeert? En zou het CDA wellicht nog een zetel inleveren? Is het denkbaar dat Groen Links met slechts één zetel doorgaat en D66 Velsen misschien wel doorgaat met hetzelfde aantal, de huidige 5. De bestaande coalitie zal het dan dus warm krijgen met maximaal 17 zetels en dus net een krappe meerderheid vormen (nu 20 zetels).
Is het denkbaar dat Velsen Lokaal 6 of 7 zetels binnenhaalt? Blijft LGV gelijk of verliest het hooguit een zetel als Gerard Vosse zijn mogelijke afscheid aankondigt? Beryl gaat zeker niet zelfstandig door en zal wellicht de VVD steunen om aldaar een extra zetel binnen te slepen, waarmee de bestaande coalitie op maximaal 18 zetels zou kunnen komen.
Een fusie van Velsen Lokaal en LGV zou 9 tot 11 zetels kunnen opleveren, maar is de kans dat de PvdA daarin zou willen stappen wel zo groot? Misschien iets meer kans op een coalitie van Velsen Lokaal met 6 of 7 zetels samen met PvdA (6 zetels), VVD met Beryl (3 of 4 zetels) en Christen Unie (1 of 2 zetels)? Als het maximum zou worden gehaald, is een coalitie met 19 zetels mogelijk.
Tot slot zouden VelsenLokaal (misschien wel met 7 zetels?), PvdA (6?) samen met D66 Velsen (5?) mogelijk zijn in plaats van de VVD. Opbrengst 18 zetels. In een dergelijke constructie zijn alle mogelijke verliezers ‘uitgesloten’ van deelname aan de coalitie. Aansluiting van de Christen Unie (als deze 2 zetels binnenhaalt), zou in een coalitie kunnen resulteren van 20 zetels en dus gelijk zijn aan het huidige aantal. Velsen Lokaal zou dan kiezen voor vier wethouders in plaats van de huidige 5. De oppositie zou dan kunnen bestaan uit LGV (4 zetels), VVD (4 zetels), CDA (2 zetels) en SP (2 zetels), Groen Links (1 zetel) (samen 13 zetels).
Volgens mij zijn er dus onvoldoende redenen om de ‘lokaal liberalen’ zomaar te laten fuseren, omdat dat juist de vorming van een succesvolle coalitie zou bemoeilijken. We gaan echter wel met 9 in plaats van 10 partijen door, tenzij ZEN weer opduikt. De eerste mailtjes zijn al verstuurd door lijsttrekker Ruud Bos. Horen we nog wat van Liberaal Velsen? Als dat zo is, heeft Bart op alle punten ongelijk.
Breakingview zegt
Een mooie maar ook een afstandelijke analyse. Geen warme woorden voor de LGV en Beryl Dreijer te vinden. Betekent dit dat VL geen interesse heeft in een fusie? Een coalitie oke, een fusie echter gaat VL te ver zo lijkt de heer Luit te zeggen. Er is voor Velsen Lokaal weinig te winnen aan een fusie. Goede mensen genoeg binnen de partij. VL heeft de LGV en Beryl Dreijer eigenlijk niet nodig. Het is eerder anderom. Wat dat Liberaal Velsen betreft, dat lijkt me meer een hobby van Kooiman. Die is gek op netwerken.
Peter Luit zegt
@ Breakingview: Ik zat al te wachten op uw reactie 😉 En was dus ook voorbereid op uw analyse, die u ook vaak met de nodige scherpte in de IJmuider Courant plaatst.
‘Warme woorden’ hebben raadsleden zeker voor elkaar. Weet u dat het mij opvalt dat deze hele ploeg eigenlijk prima met elkaar kan opschieten. Dat valt altijd op in de pauzes en na afloop van een raadsvergadering in het Dudok café. Dus daar doet ook Velsen Lokaal volop aan mee.
Interesses in samenwerking is er op voorhand altijd wel. Maar het is geen fusie van gezellige verenigingen. Een fusie moet een echt doel dienen. Een politieke fusie is dus een zeer nauwkeurig proces. Als voorzitter van het bestuur beoordeel ik ‘slechts’ de vorm van het politieke landschap. De inhoud is aan de fractie. De heer Boele was te vroeg met zijn verwachting hierop een sluitend antwoord te kunnen krijgen.
Goede mensen hebben wij altijd nodig. De komst van Nathanael Korf als steunfractielid is daarvan een voorbeeld. Velsen Lokaal bereidt zich inmiddels al goed voor op de komende verkiezingen. We sluiten niets uit, maar we analyseren alle mogelijkheden wel op zeer kritische wijze. Dat verwacht de kiezer van ons.
Breakingview zegt
Laat ik er maar niet omheen draaien… Bart Boele schrijft dit omdat de IJmuider Courant erg gecharmeerd is van 1 IJmondgemeente. Dat is de krant sinds het vaarwel tegen Haarlem heeft gezegd. Velsen Lokaal heeft wat de 1 IJmondgemeente betreft niet zo n uitgesproken mening als LGV. Daar zit hem de kneep. De IJmuider Courant in het algemeen en Bart Boele in het bijzonder zien graag een grote partij die ook voor 1 IJmondgemeente is.Een fusie tussen VL en LGV komt de krant daarom goed uit… Ik ben tegen 1 IJmondgemeente, omdat ik denk dat wij er last van gaan krijgen. Dit heeft een pas gehouden wetenschappelijke studie ook bewezen. In het begin levert een fusie tussen gemeente geld op, later gaat die fusie geld kosten. Buiten dat denk ik ook dat we op andere terreinen dan het financiele er last van gaan krijgen.
Peter Luit zegt
Velsen Lokaal is ‘slechts’ voorstander van het doorbreken van het alom oude ‘Thorbecke’ model. Dat betekent dus dat wij niet afwijzend staan tegenover meer regionaal denken. Of dat de fusie moet zijn tussen Velsen, Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest, is voor ons zeker niet in steen gebeiteld.
Ook wij hebben berekeningen gemaakt aan de hand van het Berenschot model van één IJmond gemeente uit de genoemde gemeentes. Wij vinden dat elke fusie vooral zichtbare voordelen moeten opleveren voor de burger. Het is moeilijk te voorspellen waar deze precies zitten. Dat de bestuurlijke kosten lager moeten zijn, dat mag duidelijk zijn. Maar of de B&W’s en de ambtenaren van de genoemde gemeentes daar zo over denken, is ook voor Velsen Lokaal voorlopig nog een vraag.
Er is dus nog veel werk te verzetten.
Breakview zegt
Om misverstanden te voorkomen.. Ik lees Bart Boele graag. Naast zijn columns mag ik ook graag zijn analyses lezen. Bart heeft een prettige schrijfstijl en ik ben het ook vaak met hem eens, maar over die vermaledijde 1IJmondgemeente dus niet. Ik vind ook dat de krant er echt vervelend mee wordt. Ze zijn op dit onderwerp niet meer te vertrouwen. Vandaar mijn achterdocht. Misschien heeft Bart met zijn idee over de drie partijen fusie helemaal de 1 IJmondgemeente niet in gedachte gehad, maar ja….
Peter Luit zegt
V. Elsenaar (Huis aan Huis) schreef deze week een aanvullende analyse over hetgeen Velsen Lokaal in bovenstaand artikel publiceerde. De komst van ZEN (Zinnig En Nuttig) in de verkiezingen van 2014 lijkt inmiddels zeker. V. Elsenaar denkt dat naast ZEN ook een lokale PVV afdeling tot de mogelijkheden behoort. Hij schat die kansen hoger in nu de partij landelijk aan de zijlijn staat.
Wij achten die kans echter niet zo groot, maar V. Elsenaar heeft gelijk dat we in 2014 nogal wat verschuivingen tegemoet kunnen zien. De verkiezingskoorts is natuurlijk nu nog niet zo voelbaar, maar het politieke klimaat zal rondom de zomer in het dan warme TataSteel stadion zeker veranderen. We houden U op de hoogte.
Breakingview zegt
V. Elsenaar heeft een hele grote duim waar hij regelmatig heel hard op zuigt. Vervolgens gaat hij zelf in het verhaal geloven om er daarna weer commetaar op te geven. Zo heb je dus elke week een column.