Gisteren een bericht in de IJmuider Courant over de mogelijke vorming van de zogenaamde ‘Noordvleugel’, de samenvoeging van Noord Holland, Utrecht en Flevoland. Als gemiddelde burger lees je makkelijk over dit soort berichten heen, maar op alle bestuurlijke niveaus is elk stapje in de zogenaamde ‘herindelingsdrang’ een zorgvuldig gecomponeerd stukje politiek.
• Wordt eerste stapje van ‘visie 2036‘ ingevuld?
De vier niveaus waarop de openbare ‘macht’ in ons land is verdeeld zijn de landelijke overheid, de doorgaans onzichtbare provincies, de nog veel meer onzichtbare waterschappen en het gemeentelijk bestuur. En daarbinnen spelen grote belangen. Naast politiek, ook macht en natuurlijk arbeidsplaatsen. De waterschappen houden we even buitenbeschouwing en laten we ons beperken tot de drie overheden.
Provincies dringen aan op gemeentelijke herindelingen. Met soms zeer uiteenlopende doelen. De burger zou misschien willen denken aan forse kostenbesparingen, maar hetgeen dat tot nu toe gebeurt is, laat weinig concrete voorbeelden van ‘zulks’ zien. Ook zijn er provincies die maar al te graag ‘probleem gemeentes’ laten fuseren met wat ‘sterkere’ gemeentes, om daarmee als provincie van een probleemgeval af te zijn.
De centrale overheid wil vervolgens graag af van al teveel bestuurlijk gedoe binnen zoveel provincies. Dat zou wel wat minder mogen zijn. Maar anderzijds wil de overheid geen provinciale herindeling die de macht van zo een ‘mega-provincie’ te groot zou maken. Dus zeker geen samenvoeging van de beide Randstad provincies Noord- en Zuid Holland. Dat zou Den Haag te ver gaan. Een fusie met Utrecht en Flevoland zou die dreiging niet hebben.
Wat betekenen die bewegingen voor een gemeente en voor het bestuur van die gemeente? Inmiddels zijn er al heel veel onderwerpen, waarop een gemeente geen invloed (meer) heeft. Die bandbreedte gaat trouwens verder dan de macht van provinciale- en landelijke overheid. Ook Europa legt steeds vaker regels op, die op gemeentelijk niveau niet meer bespreekbaar, maar slechts uitvoerbaar zijn. Binnen Velsen Lokaal richten wij onze focus op die zaken die we echt lokaal kunnen beïnvloeden. Zaken die daarbuiten vallen worden maar zelden door onze fractie op de politieke agenda gezet. Misschien wel leuk om over te praten, maar wanneer je ‘er niets aan kunt doen’, is elke minuut verspilde tijd.
Toch denken we regelmatig na over de politieke herindeling van ons land, en dichtbij ook de mogelijke fusie van Velsen, Beverwijk, Heemskerk en Uitgeest. Ja, wij hebben ons verdiept in de getallen rondom raadsleden, wethouders, burgemeesters, gebouwen en ambtenaren. Natuurlijk is er veel te winnen op puur financiële grondslag, zonder dat dat ten koste hoeft te gaan van de dienstverlening richting de burger. Gedeputeerde Remkes wil deze fusie maar al te graag en weet ook dat Beverwijk niet de ‘makkelijkste’ gemeente is en zou alleen al om die redenen deze IJmond gemeente willen zien ontstaan. Een politiek motief dus, om er als provincie wat minder last van te hebben.
Welke argumenten zou Donner in zijn ‘agenda’ hebben om Noord- Holland met Utrecht en Flevoland te laten fuseren? Flevoland ziet er niet zo heel veel in en Utrecht past er vooral goed in vanwege het passende ‘plaatje’ in de atlas. Eén provinciehuis met éénderde van het aantal ambtenaren in plaats van de huidige drie provinciehuizen? Nee, daarover zegt het artikel niets. En die getallen zien we vanuit de provincie ook nog niet terug in de te vormen IJmond gemeente. Want ja, dat blijft lastig. Je kunt als overheid al die mensen wel ontslaan, maar via de achterdeur houden ze bij diezelfde overheid wel hun hand op voor hun vaak langdurige riante uitkering.
Dus waar brengt ons deze kronkel? Wat ons betreft kan dit allemaal pas gaan plaatsvinden als onze economie weer wat gaat groeien en dus banen kunnen worden aangeboden aan al die te ontslagen ambtenaren. Pas als de burger merkt dat zij landelijk, provinciaal en gemeentelijk minder belasting betalen, dan zijn al deze herindelingen gerechtvaardigd.
• Update 6 okt. 2010: De Tweede Kamer ziet niets in een fusie van Noord Holland, Utrecht en Flevoland, Donner wil ‘solo actie’ doorzetten…..
Geef een reactie