Regelmatig krijgen wij de vraag hoe Velsen Lokaal eigenlijk is ontstaan. Wij hebben Tineke van Ombergen-Vester – zij was vanaf het begin betrokken bij de ‘geschiedenis’ van Velsen Lokaal – bereid gevonden de gehele periode vanaf 1998 voor ons op te tekenen.
Altijd heeft de lokale betrokkenheid, duidelijkheid en misschien soms iets te oprechte eerlijkheid centraal gestaan in het bestaan van Velsen Lokaal. Met beperkte middelen ten opzichte van de landelijke partijen heeft Velsen Lokaal in de afgelopen 20 jaar een onuitwisbare invloed uitgeoefend op de lokale politiek in de gemeente Velsen.
1998 – 2001
Dat Velsen Lokaal de grootste, echte lokale politieke partij van Velsen is, dat is bekend bij veel mensen. Maar hoe is het allemaal begonnen?
In 1997 was er veel onvrede over het reilen en zeilen van de toenmalige politieke partijen. Men was met name teleurgesteld in voornamelijk de partijen die een lokale afdeling van de grote landelijke politieke partijen waren. Toen bestond bij verschillende personen het idee om een lokale politieke partij op te richten. De wens om zo’n partij daadwerkelijk op te richten bleek bij 2 verschillende groepen mensen te ontstaan.
En zo gebeurde het dat met de gemeenteraadsverkiezingen van 1998, Velsen Vooruit en Velsen 2000, beide als nieuwe partijen meededen. Dat er een duidelijke behoefte was aan een ander geluid bleek wel nadat de stemmen geteld waren, voor Velsen Vooruit kwamen 3 zetels (Floor Bal, Aart van Heusden en Lex Wijnberg) en voor Velsen 2000 4 zetels (Ruud Porck, Peter Priester, Ab Rutten en Gert Jan van der Hulst). De nieuwe lokale partijen kwamen niet in aanmerking om in een coalitie plaats te nemen en gingen zodoende in hun eerste raadsperiode in de oppositie.
Na enige tijd ontstond overleg en samenwerking en in 2001 zijn tussen de beide besturen intensievere vergaderingen geweest en bleek dat de beste oplossing een volledige samensmelting van deze partijen een hele goede oplossing.
2001- 2005
En zo ontstond op 31 december 2001 de partij Velsen Lokaal en was maart 2002 bij de gemeenteraadsverkiezingen de enige lokale politieke partij.
Dat er nog steeds een grote behoefte was aan een lokale politieke partij, en uiteraard ook onder invloed van wat er landelijk gebeurde, kon het gebeuren dat Velsen Lokaal in maart 2002 in 1 klap de allergrootste fractie binnen de gemeente Velsen werd. Een monsterzege werd omgezet in een fractie met 14 zetels en een coalitie met 3 wethouders voor Velsen Lokaal en 1 voor het CDA en 1 voor de PvdA. Raadsleden van Velsen Lokaal in die eerste fractie waren: Jan Schroer, Gert Jan van der Hulst, Lex Wijnberg, Aart van Heusden, Ruud Porck, Ben Ebbeling, Brigitte Frielink, Dave van Baekel, Denise Tichelaar, Tineke van Ombergen, Gert Wenning, Ronald Vennik, Johan van Ikelen en Ben Kaars.
Namens Velsen Lokaal namen Floor Bal, Lucas Achterbosch en Ab Rutten de honneurs waar als wethouders. Maar ondanks een fractie van 14 personen (een groep mensen met verschillende achtergronden en ervaring, waarvan een flink aantal zich nooit gerealiseerd noch verwacht had daadwerkelijk in de raad te komen) en een meerderheid in de coalitie qua wethouders, geeft dat nog geen garantie dat je direct allerlei zaken kunt aanpakken, laat staan voor elkaar krijgen.
Uiteindelijk bleek dat uit verschillende (politieke) hoeken van de samenleving en het stadhuis er geluiden kwamen dat er veel rancune was ontstaan na die verkiezingen. Dat bleek al duidelijk bij de door wethouder Bal aangedragen oplossing van een groot probleem-dossier als het Forteiland. Daar waar de gemeenteraad zijn raadsvoorstel unaniem goedkeurde, kon men kennelijk geen weerstand bieden aan de mogelijkheid hem te beschadigen en sterker nog met een motie van wantrouwen weg te sturen.
Gert Jan van der Hulst volgde hem op. Vervolgens moest onze wethouder van Financiën ook nog vervangen worden en kwam Ton Maks aan het roer bij financiën. Dat was een echte vak-wethouder en ging met een stofkam door de volledige boekhouding van de gemeente en kon tot geen andere conclusie komen, dan dat er in alle voorgaande perioden een structureel tekort van 19 miljoen was ontstaan.
2006 – 2010
Een periode van flinke bezuinigingen volgde en er moesten veel impopulaire maatregelen genomen worden. (Eén van de onderdelen uit die bezuinigingen in 2005 was al het Witte Theater; de oplettende lezer kan concluderen dat dat nog steeds niet is gerealiseerd en de meest recente sessie heeft ons al geleerd dat de oplossing er nog niet is).
Tenslotte gooide Ab Rutten uit pure frustratie en tegenwerking de handdoek in de ring in mei 2005 en kwam Marianne Vos, onze partijvoorzitter destijds, als wethouder de boel versterken.
Een dossier dat eveneens een grote rol heeft gespeeld in die periode en de verkiezingen in maart 2006 is het Centrumplan. De fractie van Velsen Lokaal kon zich goed vinden in het structuurplan van de Initiatiefgroep, dat van het centrum van IJmuiden in een periode van 25-30 jaar zou omtoveren in een samenhangend geheel met goede functies. In december 2005 was nog door de meerderheid in de gemeenteraad gekozen voor het structuurplan, maar dat weerhield met name de PvdA en VVD er niet van om dit raadsbesluit niet te respecteren, maar sterker nog, zelfs beslissingen te nemen die haaks op dit besluit stonden. En zo kon het gebeuren dat stuk voor stuk de pijlers onder het plan werden weggehaald en ten slotte wederom geen keuzes, beslissingen of oplossingen werden gerealiseerd.
Als klap op de vuurpijl was er het dossier Beeckestijn. In het verleden wilde, met name wethouder Korf van de PvdA, dit al weggeven voor €1 aan Natuurmonumenten, waardoor er feitelijk geen openbare toegang voor wandelaars meer mogelijk zou zijn. Daardoor werd er door de gemeenteraad besloten het landgoed af te stoten aan anderen. Diverse partijen/ ondernemers hadden een bieding/businessplan ingediend om eigenaar te worden van het landgoed. Uit alles bleek dat partij X de beste papieren had voor de verwerving, maar in de allerlaatste B&W vergadering (maart 2006, daags voor de verkiezingen) besloot de toenmalige burgemeester gebruik te maken van zijn dubbele stem en tegen dit voorstel te stemmen. Vervolgens torpedeerde met name de VVD de afspraken binnen de gemeenteraad en het nieuwe weggeven was weer begonnen.
Al eerder was er een dossier geweest waarbij een soortgelijke draai de gemeente veel geld heeft gescheeld. Dat speelde bij dossier Torenstraat, het voormalige raadhuis in Oud-Velsen.
In de periode 1998 – 2002 zou dit worden afgestoten, omdat het niet meer in gebruik was bij de voormalige woningstichting. Met name Velsen 2000 en Velsen Vooruit wilde dit pareltje van de gemeente wel verkopen aan een ontwikkelaar die er mooie appartementen in wilde realiseren. Ten slotte bood dit prachtige pand zich prima voor die bestemming. Echter wederom met name de PvdA wilde dit liever niet en claimde dat het een betere bestemming zou zijn als bedrijfsruimte of kantoorruimten. Uiteraard leverde dat beduidend minder geld op dan wanneer er appartementen in konden worden gerealiseerd, maar de meerderheid had besloten. Wat schetst onze verbazing? Enkele jaren nadat deze kantoorruimte was verworven door een in onroerend goed gespecialiseerde ondernemer (die nota bene in zijn koopovereenkomst al een ontbindende voorwaarde had opgenomen, dat het gewijzigd zou worden in woonbestemming!) bleek dat hij er ook al gewoon in was gaan wonen. Bij constatering van dit illegale gebruik (het pand had immers de bestemming kantoorruimte) kreeg de eigenaar/bewoner een dwangsom opgelegd. Het wonen moest gestaakt worden, maar werd het niet. Het wordt nog gekker als naderhand blijkt dat er vanuit het stadhuis ruimhartig werd meegewerkt aan het wonen en het zelfs legaal maken van het wonen. In een sessie over deze casus, waarbij Velsen Lokaal zich op het standpunt hield dat er destijds door de gemeente raad besloten was om er een kantoorbestemming aan te geven, draaide de PvdA het om. Wonen was nu wel weer gewenst!!? Dus in plaats van het in 1998 verkopen met een betere opbrengst als te ontwikkelen woonbestemming, is het weggegeven tegen de lage opbrengst kantoorruimte. Vervolgens laten we dus iemand anders weer winst maken met een object dat eigenlijk qua winst aan de gemeente toekomt. Dit soort beslissingen en gedraai loopt als een rode draad door de geschiedenis.
2006 – 2010
Maart 2006 was voor Velsen Lokaal een hele dramatische verkiezing. Meerdere redenen kunnen worden aangevoerd als oorzaak van die nederlaag. In ieder geval bleef er een fractie van 3 personen over.
Lijststrekker Floor Bal heeft zich kort na die verkiezingen teruggetrokken en eerder genoemde Marianne Vos, Johan van Ikelen en Tineke van Ombergen mochten de uitdaging van de oppositie aangaan.
Heel zorgvuldig en consequent is de fractie bezig geweest om puur op inhoud alle raadsvoorstellen te beoordelen om voor of gemotiveerd tegen te stemmen. Als altijd ook met veel contact met inwoners en organisaties van Velsen. Om zich zodoende altijd gesteund en gevoed te voelen door die achterban. Die manier van werken resulteerde in een groei naar 5 zetels bij de verkiezingen in maart 2010. Marianne Vos, Johan van Ikelen, Tineke van Ombergen, Lieneke Teske en Martin Gregoire.
Een dossier waarbij zeker nog heel veel vraagtekens staan en eveneens nooit is opgelost of afgesloten, is het dossier Telstar/Schoonenberg. Al langere tijd was het bekend dat het stadion van Telstar drastisch moest worden verbouwd om veiligheidsredenen en dat daar een flinke investering voor nodig was.
Banken stonden niet te trappelen om geld aan Telstar te lenen om een verbouwing te plegen aan een accommodatie die gehuurd werd. De oplossing werd gevonden door Velsen Lokaal-wethouder Ton Maks (al in 2005!) in de vorm van het uitgeven in erfpacht van de grond onder de nieuw te bouwen westzijde van de tribune. Daardoor ontstond er een goede juridische mogelijkheid om wel degelijk geld te lenen bij een bank. De toezeggingen waren er al en de intentieovereenkomst tussen Telstar en de gemeente werd ondertekend. Wat schetst onze verbazing? Telstar ging niet zelf die juridische mogelijkheid aan, maar gunde Memid/Midreth, een projectontwikkelaar die de verbouwing/nieuwbouw zou realiseren, de grond in erfpacht. Tijdens dit dossier heeft Velsen Lokaal bovenop die afspraken en contracten gezeten en heeft bij diverse sessies en het stellen van vragen vraagtekens gezet bij deze zeer verwonderlijke en voor Telstar tevens riskante move. Uiteindelijk heeft deze hele transitie ertoe geleid dat er veel vertraging door Memid/Midreth werd veroorzaakt en dat zij van allerlei afspraken wilde afwijken.
De projectontwikkelaar wilde hierbij ook schriftelijke toezeggingen krijgen om het hele gebied van het stadion verkrijgen. Het gevolg hiervan was dat er nimmer een getekende akte uitgifte erfpacht is gerealiseerd. Ondertussen huurde en betaalde Telstar wel aan Memid/Midreth de tribune die gelukkig wel is gebouwd, maar laatstgenoemde partij heeft nimmer de verschuldigde erfpachtcanon of andere zakelijke lasten aan de gemeente voldaan. Inmiddels weten we allemaal dat Memid/Midreth failliet is en de oplossing en de gelden waren vervlogen. Uiteindelijk heeft een groep trouwe Telstar- supporters/sponsoren veel geld bijeen gebracht om Telstar weer te redden.
Aangezien er nooit een akte uitgifte erfpacht is getekend, is de grond nog volledig van de gemeente en is zelfs het gebouw dat er nu op is geplaatst door natrekking (officiële juridische term dat betekent dat alles wat geplaatst wordt op grond van een ander, ook van die ander wordt, tenzij hierover afspraken voor opstalrecht worden gemaakt) eigendom van de gemeente geworden. Wij zijn zeer benieuwd hoe dit zijn vervolg krijgt.
Maar waarom niet vastgehouden aan de oorspronkelijke oplossing? Antwoorden op onder andere die vraag hebben wij nooit gekregen, maar het dossier bestuderende blijkt het wederom geen goede afhandeling was van iets dat in de basis al goed was opgezet. Helaas is dit weer een van de vele voorbeelden.
Wij laten het dossier koopgoot met MultiVastgoed maar even buiten beschouwing in dit verhaal. Maar ook daar kan nog een heel stuk over worden geschreven. Het is bijna om treurig van te worden.
2010-2014
Het vertrouwen mocht weer groeien en de fractie was heel dicht bij een deelname in de coalitie. Echter dubbelspel van sommige partijen gooide roet in het eten en zwaar teleurgesteld nam de fractie wederom de rol van oppositiepartij op zich. Maar als je gelooft in die werkwijze ga je door.
Weer heeft de fractie zich gestort op de inhoud van de dossiers en verder was het opzetten van een hele goede website en vers bloed in het bestuur een van de aangepaste werkwijze van de periode 2010 – 2014. En kennelijk werkte die werkwijze, want Velsen Lokaal groeide naar 6 zetels, slechts luttele stemmen verwijderd om de grootste partij te worden.
Nu wordt de fractie van Velsen Lokaal vertegenwoordigd door Marianne Vos, Johan van Ikelen, Nathanael Korf, Süleyman Çelik, Peter Stam en Bram Diepstraten.
Uiteraard hoopten we nu eindelijk onderdeel uit te kunnen maken van een coalitie en de bereidheid tot samenwerking was in grote mate aanwezig. Wat schetst onze verbazing als al bij de eerste “openbare” coalitieonderhandeling een aantal partijen die flink verloren hadden bij die verkiezingen, direct de aanval openden en meldde dat zij beslist niet wilde samenwerken met Velsen Lokaal.
Met volkomen uit de lucht gegrepen argumenten of verdraaide uitspraken meenden zij zich dit te kunnen veroorloven. Als snel kwamen uit diverse hoeken de geluiden van een al voor de verkiezing gemaakte afspraak tussen partijen en daar hoorde Velsen Lokaal niet bij. Persoonlijk belang bij een wethouderspost en de zogenaamde “paybacktime” speelde daarbij een grote rol.
Dus wederom Velsen Lokaal in de oppositie. Zuur, heel zuur voor Velsen Lokaal.
Maar meer nog voor de kiezer, want die wordt totaal niet beloond voor de keuzes en de verkiezingsuitslag werd feitelijk geweld aangedaan voor eigenbelang en de zucht naar macht.
En toch blijft Velsen Lokaal overtuigd dat eerlijkheid en continue terugkoppeling en feedback van de achterban de enige juiste werkwijze is. Wij spreken duidelijke taal en staan achter onze doelstellingen. Veel burgers vinden juist de directheid en duidelijkheid van de fractieleden van Velsen Lokaal zeer waardevol en prettig. Daardoor kunnen we de kiezer altijd recht in de ogen blijven aankijken. Mede ook in de volle overtuiging dat Velsen Lokaal grote waarde hecht aan juist de keuze van de kiezer. Want de kiezer is degene die kiest voor de leden van het hoogste orgaan in de gemeente, de gemeenteraad.