De asielopvang in Velsen

Velsen Lokaal staat voor een moeilijke keuze hoe wij als Velsen omgaan met de asielopvang in Velsen. In dit bericht lezen jullie de overwegingen van de fractie van Velsen Lokaal en de kijk hierop van de fractievoorzitter.

Waar het allemaal begon

Voor het begin moeten we terug naar mei 2022. Het presidium werd geïnformeerd over de vraag of de gemeente de mogelijkheid wil verkennen om een asielboot in Velsen aan te leggen. Het college gaf aan hier aan mee te willen werken omdat de situatie bij het aanmeldcentrum in Ter Apel dusdanig uit de hand liep, dat Artsen zonder Grenzen te hulp moest schieten. In juni meldde het college dat een cruiseschip in Velsen Noord voor 1.000 tot 1.200 asielzoekers de enige mogelijke plek bleek om dit te realiseren. Dit zou dan voor de duur van 6 maanden zijn, dus tot 1 maart 2023. Ook gaan we 60 tot 100 amv’ers (alleenstaande minderjarige vluchtelingen) in Driehuis opvangen op de oude locatie van Lijn5.

In dit stuk gaat het over vluchtelingen, statushouders en asielzoekers. Onderaan deze pagina vind je hier de definities van.

Kaders cruiseschip.

In zin 1 van het raadsvoorstel staat dat het schip, vanaf het besluitmoment, voor maximaal 6 maanden mag blijven liggen, zonder mogelijkheid tot verlenging. De gemeenteraad diende de volgende drie zienswijzen in, via amendementen. Dat zijn dus wijzigingen op het oorspronkelijke voorstel. 

Het aangenomen amendement 14 van Velsen Lokaal, waarin door Velsen Lokaal, VVD en FVD is gepleit voor het bestemmen van een deel van de vergoeding vanuit het rijk ook ten goede van de inwoners van Velsen Noord zou komen. Allen LGV en Forza stemden hiertegen.

Het unaniem (door iedereen) aangenomen amendement 15 van de VVD, waarin VVD, FvD en Velsen Lokaal de wens uitsprak voor de meest stille, schone en veilige aggregaten. Uiteindelijk liet de realisatie walstroom erg lang op zich wachten.

Het unaniem aangenomen amendement 16 van de VVD , waarin door VVD, FvD en Velsen Lokaal werd gepleit voor het periodiek polsen bij de inwoners naar de stand van zaken. Bij onveilige situaties zou het schip moeten vertrekken.

Waar ging het mis

Op 16 januari ontving gemeente Velsen een brief van de staatssecretaris. In deze brief deed hij toch, tegen de eerdere afspraken in, een “groot moreel beroep” op de gemeente om de overeenkomst voor ten minste 6 maanden te verlengen. Het college stelt de raad voor om de overeenkomst niet te verlengen, maar wel te kijken naar de mogelijkheden om voor een groep van 250 vluchtelingen met kinderen en/of binding met de regio een oplossing te vinden op een kleiner schip. Dit zijn mensen die stage lopen of naar school gaan in onze regio. Velsen Lokaal was het in de basis met dit voorstel eens, maar ging tijdens de raadsvergadering van 29 januari ook mee met het voorstel van GroenLinks, D66 en de ChristenUnie om middels een volksraadpleging, bij de inwoners van Velsen Noord te peilen, hoe zij erover denken als de Silja Europa wel langer in Velsen zou blijven liggen.

Raadsvergadering 29 januari

Deze volksraadpleging was voor ons een logische stap, omdat er helemaal geen signalen van overlast waren. Niet vanuit de politie, boa’s, winkeliers, noch vanuit de inwoners zelf. Om een boot met 1000 inwoners alleen weg te sturen voor de afspraak van 1 maart en dan zonder deze peiling, leek ons veel te cru. Tijdens latere gesprekken met inwoners van Velsen Noord bleek de enige overlast de lege schappen in de supermarkt te betreffen. Daarnaast gaven inwoners aan dat zij deze zomer niet meer door het park zouden durven wandelen vanwege de grote groepen asielzoekers die zich daar dan volgens hen zullen ophouden.

Voor ons was het wel vanaf dag 1 helder dat de uitkomst van de volksraadpleging voor ons bindend zou zijn. We waren ons namelijk ook bewust van het feit dat wij ons hiermee niet aan de afspraak 1 maart = 1 maart hielden. Door onze steun heeft het voorstel van D66 het uiteindelijk nipt gehaald (17 voor 16 tegen). Het schip blijft tot zeker 16 april aan de VOB-kade liggen om de inwonerspeiling te kunnen doen. De uitkomsten bespraken we op 16 maart in een extra belegde raadsvergadering.

De peiling

Tussen 17 februari en 26 februari is aan iedere inwoner(18+) uit Velsen-Noord de kans geboden zich uit te spreken over deze mogelijke verlenging. Helaas heeft de peiling ook een grote druk op het dorp gelegd. Polarisatie was aan de orde en de sfeer werd soms zelfs grimmig. Geen goede zaak in een dorpskern die toch al erg onder druk staat. De door I&O research geanalyseerde uitkomsten worden op 10 maart aan ons bekend gemaakt: 59% van de stemmers is tegen een verlenging van 6 maanden.

Op 10 maart zijn de uitkomsten geanalyseerd door I&O research:

Een veelgehoord argument is: “De gemeente moet zich aan de afspraken houden.”

Wij snappen deze opmerking ook. Wij hebben ons niet aan de afspraak gehouden om het schip op 1 maart te laten vertrekken en begrijpen het onbegrip hierover. Ook al was hier voor ons een goede reden voor, snappen we dat dit het vertrouwen in de politiek niet ten goede komt. Wij zijn graag open, eerlijk en transparant en konden dat tweede punt hier niet waarmaken. Omdat de uitspraak van de inwoners wat ons betreft bindend is, zal het schip wat ons betreft ook volgende maand moeten vertrekken. Tijdens de raadsvergadering van 16 maart heeft Velsen Lokaal dus net als het college en alle andere partijen aangegeven dat het schip door de uitslag van de peiling zal moeten vertrekken.

Raadsvergadering 16 maart

Tijdens deze vergadering werd besproken dat de Silja Europa door de uitslag van de volksraadpleging in Velsen Noord zal moeten vertrekken en welke geschikte locaties er zijn gevonden voor de 220 mensen met kinderen en/of binding met de regio die we in Velsen willen blijven opvangen. Want Velsen Lokaal werkt graag mee aan het opvangen van vluchtelingen in Velsen voor de langere termijn. Het lijkt erop dat dat op 16 maart niet goed uit de verf is gekomen en dat betreuren wij. Andere partijen herkenden ons niet meer en ook de krantenberichten zijn niet mals. Vandaar dat we nu in de pen klimmen voor een reactie. Op 10 maart namen wij kennis van de geschikt bevonden en de afgevallen locaties.

Drie voorgestelde locaties:

– 3^e Rijks binnenhaven

Op deze locatie kunnen 170 tot 190 personen worden opvangen, maar het is in Velsen Noord. Velsen Lokaal vindt het niet wenselijk om na alle commotie rond het vertrek van de Silja Europa een volgend schip in Velsen Noord te laten aanmeren. Daarbij ligt het schip dan in een haven waar onlangs woonboten moesten vertrekken omdat de omgeving onveilig zou zijn. Dit is in onze ogen dan ook geen geschikte locatie om voor langere termijn een asielschip te plaatsen.

– Loswalkade

Deze locatie ligt in het vernieuwde Oud IJmuiden, dicht op woningen van mensen met over het algemeen een laag draagvlak voor vluchtelingenopvang hebben. Ook Oud IJmuiden is een zwaar belaste wijk en we weten allemaal dat het niet raadzaam is een dergelijke wijk nog meer te belasten. Dat doet geen goed aan de veerkracht van een woonwijk. Wij verwijzen hierbij ook naar het rapport van circusvis van Aedes. Daarnaast spelen de nautische bezwaren van Rijkswaterstaat (RWS) en het Centraal Nautisch Beheer(CNB) voor deze locatie een rol. De loswalkade is namelijk de enige locatie in de regio waar binnenvaartschepen hun auto’s van en aan boord kunnen hijsen en is daarom voor deze sector erg waardevol.

– Cruisekade

Voor de Cruisekade geldt ook het gebrek aan draagvlak. Het betreft hier ook Oud IJmuiden. Zeehaven IJmuiden heeft ook nog niet positief gereageerd op deze locatie.
Velsen Lokaal ziet ook nog bezwaren bij slechtere weersomstandigheden in verband met golven en wind. Zeker voor kinderen vinden wij dit daarom onwenselijk.

Afgevallen locatie: – Zijkanaal C

Het verbaasde ons te lezen dat Zijkanaal C zich tussen de afgevallen locaties bevond. Wij hadden deze locatie juist als meest geschikt ingeschat, omdat zij ideaal is wat betreft rust, ruimte en het vele groen. Bovendien is er in de buurt een bushalte, een vakantiepark, jachthaven en golfbaan. Voor iemand die net uit een oorlogssituatie komt en een helse tocht achter de rug heeft, leek dit ons de plek om weer een beetje tot rust te kunnen komen. Zijkanaal C valt echter af “omdat er geen mogelijkheid is aan te meren of goed op de locaties te komen met een riviercruiseschip van de beoogde omvang. Zijkanaal C is niet geschikt voor het beoogde type riviercruise. Het COA geeft aan dat Zijkanaal C te ver is van de bewoonde wereld …”, zo lazen wij in de argumentatie.

Amendement

Velsen lokaal heeft vanuit het oogpunt van polarisatie, draagvlak en veiligheid van en voor asielzoekers, weinig vertrouwen in de 3 voorgestelde locaties voor vluchtelingenopvang in Velsen voor de langere termijn. Wij maken ons daarnaast ook zorgen om de enorme druk die de Silja Europa in de afgelopen periode heeft gelegd op het ambtelijke apparaat, en om het gedaalde vertrouwen in de lokale politiek. Velsen Lokaal wil zich wel hardmaken voor het opvangen van deze specifieke groep vluchtelingen in Velsen voor de langere termijn. Op een manier die past binnen de gemeentegrenzen.

Wij hebben enkele mensen binnen de nautische sector gesproken over de haalbaarheid van Zijkanaal C en zagen toch mogelijkheden voor deze locatie. Die hebben we verwerkt in amendement “Plan C”, waarin we verzoeken om “Punt 2 in het raadsbesluit te wijzigen in: Het onderzoek naar de locatie “Zijkanaal C” te intensiveren en de overige locaties uit te sluiten als alternatieve locaties voor de asielzoekers van de Silja Europa.”  We wilden hiermee voorkomen dat de gezinnen van de Silja op een van de drie voorgestelde locaties zouden komen, maar juist op de wat ons betreft zo gewenste locatie Zijkanaal C. Vanuit humanitaire overwegingen dus; midden in het groen, zonder herrie en vrij van polarisatie.

Door de afwezigheid van één raadslid is ons voorstel niet verworpen, maar vastgelopen op 16 stemmen voor (Velsen Lokaal, VVD, LGV en Forza) en 16 stemmen tegen (CDA -met 1 stem-, GroenLinks, PvdA, D66, FvD en Christen Unie).

Hoe nu verder

De raadsvergadering werd gesloten en het agendapunt wordt donderdag 23 maart opnieuw behandeld. Het college verstrekt ons deze week ook nog een memo met meer duiding over de (on)mogelijkheden van locatie Zijkanaal C. Op 16 maart bleek al wel dat het realiseren van Zijkanaal C als locatie tenminste 5 maanden gaat duren. Dat betekent dat er in de tussentijd nog een andere oplossing voor de gezinnen met kinderen en/of binding met de regio moet worden gevonden. Wat dit uiteindelijk met ons amendement doet en of onze mening daarin gaat veranderen, bespreken we dinsdag in een extra ingelaste fractievergadering.

Dan nog even dit over de asielopvang

De gemeente Velsen heeft een goede daad verricht door in te stemmen met een crisis noodopvang locatie in Velsen. Dit besluit werd mede genomen omdat door de staatssecretaris Eric van den Burg werd aangegeven dat de kans zeer groot was dat de spreidingswet aangenomen zou worden. Uiteindelijk was dit niet het geval en is er nog geen oplossing gevonden voor de mensen op het schip. Nu wordt er gesproken over een nieuw voorstel wat deze week in de ministerraad besproken gaat worden. Hoe dit er uit ziet is ons nog niet bekend, maar we zijn erg benieuwd want dit voorstel zal ons dwingen om mensen op te vangen.

In welke vorm dit zal zijn is nog hoogst onzeker. Of het mogelijk is om meer asielzoekers op te vangen om daarmee onze taakstelling voor statushouders omlaag te brengen en daarmee woningen vrij te houden is ook nog erg onzeker.

Wanneer ben je een vluchteling?

(bron: vluchteling.nl) Een vluchteling is een persoon die gedwongen is zijn of haar land te ontvluchten vanwege oorlog, geweld of vervolging, in veel gevallen plotseling en zonder voorafgaande waarschuwing. Zij kunnen niet naar huis terugkeren totdat de omstandigheden in het land van herkomst veilig zijn. Redenen voor vervolging kunnen godsdienst, politieke overtuiging, seksuele voorkeur of het behoren tot een bepaald etnische groep zijn.

Een officiële instantie zoals de overheid of de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties bepaalt of een persoon die internationale bescherming zoekt een vluchteling is volgens de definitie van het Vluchtelingenverdrag. Zij die de vluchtelingenstatus krijgen worden beschermd door internationale verdragen en overeenkomsten. Vluchtelingen in Nederland krijgen de kans om wetmatig permanente inwoners en uiteindelijk burgers te worden.

Wanneer ben je een asielzoeker?

(bron: vluchteling.nl) Een asielzoeker is iemand op de vlucht die internationale bescherming zoekt, maar wiens beroep op vluchtelingenstatus nog niet bepaald is. In Nederland beslist de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) of een asielzoeker wordt erkend als vluchteling. Asielzoekers die als vluchteling worden erkend krijgen de ‘vluchtelingenstatus’; zij worden in Nederland ook wel statushouders of vergunninghouders genoemd.