Voor het zomerreces hebben we de voorjaarsnota behandeld en voorzagen we natuurlijk al ongeveer hoe de begroting er uit zou gaan zien. We wisten immers toen al dat 2025 niet rooskleurig zou zijn en dat we met het ravijnjaar in zicht weinig tot geen ruimte zouden hebben voor nieuw beleid.

Toch hebben we toen als Velsen Lokaal een aantal onderwerpen genoemd die wij belangrijk genoeg vonden om tóch in de begroting op te nemen. Ik noem het sluipverkeer in Velsen-Noord, de aanpak van onze sportaccommodaties en groot onderhoud van het zwembad. En ook andere fracties hebben hun wensen geuit. Dat daar nu geen ruimte voor is, verbaast ons niet.

Wat nu?

Maar dit is niet nieuw voor 2025. In 2015 hebben we er van het rijk een aantal forse taken bijgekregen. Taken op het gebied van WMO en jeugdzorg, die inmiddels goed zijn voor meer dan de helft van alle uitgaven van deze gemeente. Maar helaas groeit het geld dat we hiervoor van het rijk ontvangen, niet in hetzelfde tempo mee. Het enige verschil met nu is dat de rek eruit is.

Op deze begroting kunnen we als raad dus eigenlijk geen invloed uitoefenen. Er is simpelweg geen geld. De enige manier waarop we nog keuzes kunnen maken is door bestaand beleid te schrappen. In 2026 zullen we zelfs móeten schrappen. Óók als we geen nieuwe keuzes maken.

Gelukkig of helaas is deze situatie niet uniek voor Velsen. Gemeenten door het hele land kampen met hetzelfde probleem. Onze portefeuillehouder heeft ons daarom toegezegd om in het begin van 2025 met een pakket ombuigingsvoorstellen (bezuinigingen) te komen.

Aan de ene kant is het natuurlijk goed dat we alles wat we doen eens kritisch tegen het licht houden en dat we besparen waar dat kan. Aan de andere kant gaat het er steeds meer op lijken dat we straks alleen nog onze wettelijke taken kunnen uitvoeren.

Lokale democratie

Dus als wij van mening zijn dat er meer BOA’s op straat moeten komen omdat we te maken hebben met meer overlast en criminaliteit, dan kan dat niet. Als wij van mening zijn dat een verkeerssituatie moet worden aangepast omdat er teveel ongelukken gebeuren, dan kan dat niet. Als wij het belangrijk vinden dat ook inwoners die minder te besteden hebben, gebruik kunnen maken van onze sportfaciliteiten, dan kan dat niet. Als wij vinden dat het heffen van hondenbelasting onzin is, dan kan dat niet …en zo kan ik nog even doorgaan.

Als er is geen ruimte meer is voor eigen beleid en we alleen nog kunnen uitvoeren wat het rijk ons opdraagt, wat is dan nog de functie van de raad? Hoe kunnen wij dan nog de belangen van onze inwoners dienen? Is er dan nog sprake van lokale democratie?