Algemene Beschouwing Perspectiefnota 18 juni 2014

Het Coalitieakkoord op hoofdlijnen biedt, via de onder genot van een groepsknuffel in het leven geroepen werkgroep van nieuwe raadsleden, alle ruimte om het dualisme verder invulling te geven en als één Gemeenteraad van Velsen gezamenlijk te werken naar een nog betere samenwerking en daarmee een betere dienstverlening voor de burgers van Velsen. Die ontwikkeling  juicht Velsen Lokaal van harte toe!

De keerzijde van een Coalitieakkoord op hoofdlijnen is echter dat er ook een perspectiefnota op hoofdlijnen verschijnt. En daar kun je maar weinig van vinden. Deze perspectiefnota moet de Gemeenteraad inzicht geven in de richting waarop de begroting voor 2015 wordt ingevuld. Er wordt zeker wel enig inzicht geboden, maar we rekenen er wel op dat het voorstel voor de begroting 2015 een concretere invulling krijgt en verder gaat dan de hoofdlijnen.

Wat Velsen Lokaal zorgen baart is dat er voor alle plannen vooralsnog meerjarig geen sluitende begroting kan worden gepresenteerd en dat in combinatie met de forse schuldenpositie van Velsen. De opmerking dat er straks bij de begrotingsbehandeling wel een sluitende begroting moet worden gepresenteerd en dat er dus bezuinigingen volgen is begrijpelijk, maar het had het College gesierd als er nu al bezuinigingsrichtingen zouden worden genoemd. In Collegebericht 95 als reactie op de meicirculaire wordt voor 2015 dekking gevonden door een greep van ruim 3,5 Miljoen EUR uit de Algemene Reserve te doen. Dan lijkt het wederom een sluitende begroting,  maar daar is de Algemene Reserve absoluut niet voor bedoeld en tevens heeft dat op termijn serieuze gevolgen voor het weerstandsvermogen van de gemeente. De algemene reserve is bedoeld voor het dekken van onverwachte financiële risico’s niet voor de dekking van extra uitgaven uit de perspectiefnota en niet voor structurele tekorten die in de toekomst worden voorzien. Velsen Lokaal vraagt het College om voor de begroting 2015 met concrete bezuinigingsvoorstellen te komen en de Algemene Reserve met rust te laten! Verhoging van de inkomsten door lastenverhoging wijst Velsen Lokaal uitdrukkelijk van de hand.

Daarnaast vindt Velsen Lokaal dat er afspraken tussen de Raad en College moeten worden gemaakt over het terugbrengen van de schuldenpositie van Velsen. Het college heeft met de raad wel afspraken gemaakt over een leningplafond, maar daar staan geen aflossingsafspraken tegenover. Deze zijn wat Velsen Lokaal betreft hard nodig. Mocht het college niet met concrete voorstellen hiervoor komen, dan zal Velsen Lokaal hiervoor voorstellen doen.

Nieuw beleid

Vanuit het totaalaanbod aan hoofdlijnen in het coalitieakkoord zijn er 5 punten op het menu belandt die in 2015 extra aandacht krijgen in de begroting en waarop nieuw beleid wordt gemaakt.

• Het thema Wonen, Welzijn en Zorg mag niet ontbreken en dit wordt terecht genoemd. De gemeente staat de komende jaren voor een flinke uitdaging om de decentralisatie van AWBZ, Jeugdzorg en de Participatiewet goed door te voeren. De gemeente moet wat Velsen Lokaal betreft streven naar langdurige contracten met daarin opgenomen bezuinigingsvoorstellen o.b.v. partnership. Hierbij is efficiënter werken in de volle breedte zeer belangrijk!

De meicirculaire valt mee v.w.b. Jeugdzorg en tegen v.w.b. de WMO. Per saldo komt Velsen er goed mee weg. Omdat er hierbij al rekening wordt gehouden met een tariefsverlaging door de zorgaanbieders, heeft dit vooralsnog geen nadelig effect op de begroting. Velsen Lokaal wenst deze budgetten uit de Algemene Uitkering voor Jeugdzorg, WMO en Participatiewet duidelijk geoormerkt terug te zien in het begrotingsvoorstel. Niet alles op de grote hoop, maar duidelijk per decentralisatie. Zo wordt per decentralisatie inzichtelijk wat de financiële prestaties zijn. Eventuele tekorten mogen wat Velsen Lokaal betreft niet worden afgewenteld op de burgers door verhoging van lokale lasten.

Naast het financiële aspect moet ook de kwaliteit van de zorg gewaarborgd blijven en ook daar ligt een schone taak weggelegd voor de gemeente. Veel en intensief communiceren heeft zich bewezen, gelet op de terugloop in het aantal WMO aanvragen. Het besef dringt langzaam maar zeker bij de mensen door dat zorg geld kost en zeker niet vanzelfsprekend is.

• Velsen Lokaal is altijd voorstander geweest om via citymarketing te zorgen voor een betere profilering van Velsen. Dus niet alleen IJmuiden, maar de hele gemeente. Velsen Lokaal wil de uitdaging meegeven om hier concrete meetbare doelen en prestatie-indicatoren aan te verbinden voor de begroting, omdat citymarketing bij uitstek een thema is waar het geld, nog nader te begroten, verdampt zonder meetbaar resultaat.

• Van afval naar grondstoffen en dus meer gescheiden afvalinzameling is een streven, dat Velsen Lokaal graag steunt omdat dit het milieu en klimaat ten goede komt. Maar Velsen Lokaal ziet nog wel wat haken en ogen. Het vraagt namelijk een hoge mate van bereidwilligheid van de burger om hieraan mee te werken. Aan de andere kant wordt in programma 8 berekend dat gescheiden afval 200K EUR oplevert en 60K EUR kost. Dat betekent een positief saldo van 140K EUR en dergelijke positieve bijdragen zien we graag tegemoet bij de begrotingsvoorstellen! Liefst in de vorm van lastenverlichting.

• Velsen Lokaal constateert verheugd dat een voorstel van de Christen Unie prominent in de perspectiefnota is opgenomen. Tijdens de verkiezingscampagne werd er nog een beetje lacherig over gedaan, maar Velsen Lokaal ziet het nut van snelle fietsverbindingen wel in als goed alternatief voor de auto voor de korte en middellange afstanden. We moeten echter niet vergeten dat Velsen met de nominatie voor Fietsstad 2014 al goed op weg is. Velsen Lokaal ziet dan ook bij de uitwerking van voorstellen graag dat er prestatie-indicatoren en meetinstrumenten worden ontwikkeld om het (groeiende) gebruik van de fiets te monitoren en zo kosten en baten goed te kunnen analyseren. Wat Velsen Lokaal betreft investeren we daar waar het concrete baten (in maatschappelijke en financiële toegevoegde waarde) oplevert. Een onderzoek om hierin duidelijkheid te verschaffen is een prima eerste stap.

• Velsen Lokaal steunt het thema ‘verbetering en optimalisering van de dienstverlening’. Dit was belangrijk in het verkiezingsprogramma en dit is essentieel om politiek en burgers dichter bij elkaar te brengen. Velsen Lokaal ziet bij dit thema ook mogelijkheden om, vanwege de ontwikkelingen en beleving in de samenleving op het gebied van burger- en overheidsparticipatie, het burgerparticipatiebeleid te vernieuwen. Velsen Lokaal zal na het zomerreces met voorstellen komen die dit thema ondersteunen. De enige rode vlag hierbij heeft betrekking op de samenwerking tussen Raad en College en zeker als er gesproken wordt over het delegeren van bevoegdheden. Natuurlijk kunnen zaken sneller worden afgehandeld als de Raad bevoegdheden aan het College delegeert. Met dit mandaat geeft de Raad dan echter ook één van haar belangrijkste taken uit handen: de controlerende taak. Velsen Lokaal is vóór optimaliseren van processen, maar gelooft niet in vrijbrieven richting College. Op dit punt volgt een amendement van Velsen Lokaal.

Speerpunten

Uiteraard heeft Velsen Lokaal aanvullend ook wensen voor nieuwe beleidsspeerpunten voor 2015:

• Integrale bereikbaarheid van de Gemeente; hierbij vragen we dan vooral aandacht voor het autoverkeer. De ontsluiting van Velsen per auto is momenteel al niet bepaald optimaal te noemen en met de afsluiting van de Velsertunnel in 2016 in zicht kunnen we stellen dat dit niet vanzelf verbetert. Beleid voeren op OV, fiets of zelfs over water lost niets op aan de problemen met het autoverkeer. Hier is integraal beleid voor nodig dat in het nieuwe lokale Verkeers en Vervoersplan zal moeten worden opgenomen. Uiteraard is IJmond bereikbaar al een tijd bezig, maar Velsen Lokaal vindt dat dit samenwerkingsverband door middel van beter integraal beleid in het LVVP een extra impuls moet krijgen.

• Leegstand winkelpanden; door slim te schuiven of door te herbestemmen kan een deel van de leegstand worden opgelost. Leegstaande winkelpanden stralen verloedering uit en zonder veel moeite wordt de uitstraling vanzelf realiteit. Dit moeten we zien te voorkomen!

En dan nog enkele aandachtspunten uit de programma’s

• In deze tijd van crisis is het een goede zaak dat er extra aandacht en geld komt voor de allerarmsten. Duidelijk haalbare en concrete doelstellingen weergeven in de begroting en deze groep wordt echt geholpen!

• Velsen Lokaal steunt de voorgenomen investering van de gemeente in het KIIC. Het kan wat ons betreft niet snel genoeg vorm krijgen, omdat dan ook eindelijk het PVM een waardig onderkomen krijgt. Uiteraard moet er wel een fatsoenlijke dekking komen voor deze 2,5 miljoen.

• Door kennelijk onjuiste aannames bij het bepalen van de afvalstoffenheffing, mag de burger opdraaien en het tekort aanvullen. Hier is Velsen Lokaal het volstrekt mee oneens! Wie de billen brandt, moet op de blaren zitten. Deze extra kosten door miscalculaties direct op de burger afwenden is onacceptabel! Afgelopen week ontstond nog enige verwarring hierover: De tekst in de Perspectiefnota en de beantwoording van de technische vragen laten er geen onduidelijkheid over bestaan dat het tarief voor de afvalstoffenheffing de extra kosten moet dekken. Tijdens de informatiemarkt verzekerde de wethouder echter dat er géén verhoging komt van de afvalstoffenheffing. Graag horen we hier zo van de wethouder een toelichting op.

• We zijn positief over de extra aandacht voor de braakliggende bouwlocaties. Ook bij Velsen Lokaal zijn deze al een tijd een doorn in het oog.

• Velsen Lokaal heeft principieel moeite met de hogere bijdrage aan de VRK. Hiertoe is ook een agendaverzoek voor een sessie gedaan door Velsen Lokaal.

Ondanks enkele kritische punten op deze perspectiefnota, ziet Velsen Lokaal ook veel positieve punten en ontwikkelingen! Er komen o.a. in de vorm van de decentralisaties, maar ook de tunnelafsluiting grote uitdagingen op het gemeentebestuur af en om deze goed te kunnen oppakken is samenwerking binnen de Raad en tussen Raad en College van het grootste belang. Velsen Lokaal wil daar graag op een positief kritische manier aan bijdragen!