Forse run op goedkopere hulp vanuit de WMO

Namens Velsen Lokaal stelde Kitty Wolfs raadsvragen over het WMO abonnementstarief. Het aantal aanvragen in Velsen is vorig jaar met 25% toegenomen. Dit is wel een landelijke trend, zo blijkt uit een onderzoek onder 149 gemeenten. Andere zorg komt hierdoor in het gedrang. 

Sinds begin vorig jaar hoeft er geen inkomensafhankelijke eigen bijdrage meer te worden betaald. Voor iedereen die het huishouden niet meer zelf kan doen – ongeacht je inkomen – is er hulp beschikbaar tegen een tarief van 19 euro per maand. Dat is geregeld in de Wet Maatschappelijke ondersteuning (Wmo); gemeenten zijn verantwoordelijk om die uit te voeren. De VNG heeft het Rijk opgeroepen om gemeenten te compenseren, maar vooralsnog zijn hierin geen stappen gezet.

Vraag 1

Heeft de gemeente Velsen aan dit onderzoek meegewerkt? Zo ja, welke cijfers hebben wij aangeleverd en zo nee, waarom niet?

Antwoord vraag 1

Velsen werkte mee aan het onderzoek van EenVandaag. In twee vragen vroeg EenVandaag naar cijfers. Wij hebben onderstaande antwoorden gegeven.

1. Met hoeveel procent is het aantal aanvragen voor huishoudelijke hulp in 2019 toegenomen ten opzichte van 2018 ten gevolge van het abonnementstarief? Als u het niet precies weet kunt u een schatting geven.
Antwoord (meerkeuze antwoord): tussen de 20 en 25 procent.

2. Met hoeveel procent is het aantal toewijzingen voor huishoudelijke hulp in 2019 toegenomen ten opzichte van 2018 door het abonnementstarief? Als u het niet precies weet kunt u een schatting geven. Antwoord (meerkeuze antwoord): tussen de 20 en 25 procent.

Vraag 2

In hoeverre is er op dit moment in Velsen zichtbaar of – en zo ja – in welke mate deze hoeveelheid aanvragen is toegenomen? Ligt deze ook tussen de 5 en 15%, zoals bij de helft van de aan het onderzoek meewerkende gemeenten of behoort Velsen tot de groep waar deze stijging zelfs oploopt tot 70 en 80%?

Antwoord vraag 2

Bij de beantwoording van deze vraag maken we een verschil tussen aanvragen en daadwerkelijk gebruik (actieve voorzieningen in de maand december). Aanvragen: Het aantal aanvragen voor hulp bij het huishouden lag in 2019 circa 25% hoger dan in 2018. De afgelopen jaren zagen we het aantal aanvragen voor hulp bij het huishouden ook al toenemen (in 2017 circa 22% en in 2018 circa 17%). Daadwerkelijk gebruik: Echter bleef het daadwerkelijk gebruik van voorzieningen voor hulp bij het huishouden in 2017 en 2018 ongeveer gelijk (in 2017 steeg het aantal met circa 2% en in 2018 kwam dit op circa 0%). In 2019 zagen wij een stijging van circa 20% in actieve voorzieningen voor hulp bij het huishouden.

Vraag 3

Kan de gemeente Velsen alle goedgekeurde huishoudelijke hulp met het huidige daarvoor bestemde budget financieren? Zo nee, waaruit denkt het college het tekort te dekken?

Antwoord vraag 3

In de (gewijzigde) begroting 2019 hielden we rekening met hogere Wmo-uitgaven, lagere inkomsten uit eigen bijdrage en hogere inkomsten van het Rijk voor de Wmo. Tot nu toe heeft het Rijk geen besluit genomen over extra financiële middelen. Op dit moment sluiten we het jaar 2019 financieel af en stellen we de jaarstukken 2019 op. Hierin komen we terug op de daadwerkelijke uitgaven en inkomsten over 2019. Ook bij het opstellen van de Begroting 2020 hielden we rekening met hogere Wmo-uitgaven, lagere inkomsten uit eigen bijdrage en hogere inkomsten van het Rijk voor de Wmo. In de bestuursrapportages over 2020 rapporteren wij de eventuele afwijkingen. De ontwikkeling van de kosten voor 2021 nemen we mee in de Perspectiefnota. Mocht het meerjarenperspectief niet toereikend zijn om de kosten te dekken, komt het college met voorstellen voor mogelijke bijsturingsmaatregelen.

Vraag 4 

Is er wel voldoende aanbod van huishoudelijke hulpen om deze toename op te vangen?

Antwoord vraag 4

Recent voerden wij contractgesprekken met vier van de vijf zorgaanbieders voor hulp bij het huishouden. De vier aanbieders gaven aan dat zij op dit moment aan de huidige vraag naar huishoudelijke hulp kunnen voldoen. Het vijfde contractgesprek vindt binnenkort plaats. In de vakantieperioden krijgen wij van aanbieders wel vaak bericht dat zij moeite hebben de planning rond te krijgen. Sommige aanbieders uitte ook hun zorgen over de toename van de vraag en de druk op de sector.

Vraag 5 

Zien we ook een toename van het aantal aanvragen door vergrijzing?

Antwoord vraag 5 

Vergrijzing be﮶loedt de vraag naar Wmo ondersteuning. Mensen worden gemiddeld ouder en blijven langer zelfstandig wonen. Of mensen ook daadwerkelijk een beroep doen op de Wmo is afhankelijk van verschillende factoren. Zoals de mogelijkheden van de inwoner en zijn sociaal netwerk, maar ook een ontwikkeling als het abonnementstarief. De groei van de aanvragen voor hulp bij het huishouden zit vooral in de leeftijdscategorie van 65 jaar en ouder.

Vraag 6

Geven de ontwikkelingen aanleiding tot aanpassing/wijziging van het beleid? Zo ja, welke aanpassingen/wijzigingen denkt het college te doen?

Antwoord vraag 6 

Het abonnementstarief is landelijk beleid. De maximale vaste eigen bijdrage kunnen wij niet veranderen. Om in te spelen op ontwikkelingen, als het langer zelfstandig wonen, de vergrijzing en het abonnementstarief onderzoeken wij wel mogelijke beleidskeuzen binnen de wettelijke kaders van de Wmo.
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Velsen